Rosa Parks baande de weg voor Obama en Steele

Rosa Parks weigerde in 1955 om op te staan voor een blanke in een bus. In navolging van Rosa Parks weigerden velen dat en boycotten de gekleurde mensen de bussen boycotten en het maandenlang zonder openbaar vervoer moesten doen. Maar Rosa Parks zette zorgde er samen met ondermeer King voor dat de bussegregatie verdween. Zwarte mensen hoefden vanaf 1956 niet meer op te staan voor een blanke in een bus.

De eerste zwarte president van Amerika

De Verenigde Staten van Amerika hebben sinds kort een zwarte president. Ook heeft de Republikeinse partij heeft voor het eerst in haar geschiedenis een zwarte leider gekozen, namelijk Michael Steele. Vanzelfsprekend zijn er veel zaken aan te wijzen voor deze verandering, maar één van de belangrijkste wordt gevormd door een opmerkelijke vrouw. Rosa Parks veranderde de geschiedenis voor altijd toen zij in december 1955 weigerde om op te staan voor een blanke in de bus.

Zwarte mensen moesten hun plaats in de bus inleveren aan een blanke- het verhaal van Rosa Parks

Kledingnaaister Parks ging op 1 december 1955 met de bus van het Fair Warenhuis in Montgomery naar huis. De 36 zitplaatsen in de bus waren al snel bezet. Achterin zaten de gekleurde mensen, 22 in totaal. Voorin 14 blanken. Toen een blanke moest staan attendeerde de buschauffeur de mensen achterin de bus erop dat de 4 passagiers op de rij net achter de blanken op moesten gaan staan om hun plaats in te leveren. Maar niemand reageerde daarop. Eigenlijk had dit ook niet gehoeven. De bus was verdeeld in een blanke en een zwarte sectie en iedereen zat daar waar hij mocht zitten. De buschauffeur ging toen zelf maar naar de mensen in het zwarte gedeelte en sommeerde hen hun plaats in te leveren. Drie mannen deden dit en gingen achterin de bus staan, maar Rosa Parks weigerde. Zij voerde aan dat zij in haar eigen sectie zat en dat ze niet van plan was om op te staan. De buschauffeur gaf toen echter te kennen dat hij bepaalde waar zich de blanke sectie bevond en zei dat zij daar vanaf dat moment zat. Ze gaf echter geen krimp ook niet toen de chauffeur zei dat hij haar zelfs kon arresteren om de segregatiewetten te handhaven. Parks bleef echter zitten waar ze zat en daarop werd ze inderdaad gearresteerd. Ze kreeg een proces-verbaal en werd opgesloten. `

Rosa Parks vecht door

Rosa Parks werd ervan beschuligd de bussegregatiewetten van Alabama te hebben overtreden. Door tussenkomst van een blanke advocaat en D.J. Nixon, de leider van de gekleurde bevolking van de VS kwam ze weer uit de gevangenis, maar Nixon en de advocaat deden wel een beroep op haar bereidheid om de segregatie voor altijd aan de kaak te stellen. Toen ze besliste dat ze het op een proces aan wilde laten komen was dat een heldendaad. Gekleurde mensen waren in die tijd in de VS niet veel waard en hun rechten beperkt. Haar familie was dan ook op z’n zachtst gezegd niet blij met haar besluit om verder te vechten voor het recht van de gekleurde bevolking.

Rosa Parks leert dat ze samen met blanken veel kan bereiken

Parks had in die tijd overigens eens meegedaan aan een gemengde workshop en was daar positief vandaan gekomen. Ze had tijdens die sessies met blanke vrouwen geleerd dat het wel degelijk mogelijk is dat er harmonie is tussen de rassen. De Women’s Political Council, bestaande uit hoogopgeleide zwarte vrouwen werd ingeschakeld en zij stelden een protestbrief op met als thema dat alweer een donkere vrouw was gearresteerd omdat zij haar plaats niet wilde opgeven voor een blanke. Die werd ondersteund door de oproep aan alle gekleurde mensen in Montgomery om die maandag niet met de bus te gaan. Nixon werd tevens ingeschakeld en hij was ook meteen voor de busboycot. Ook Marten Luther King vond het een uitstekend idee. Al snel kwamen 50 leiders van de zwarte bevolking bijeen in de Kings kerk werden de plannen aangenomen en beloofde iedereen om bekendheid te geven aan de plannen. Op de zaterdag voor maandag 5 december hadden al duizenden mensen uit Montgomery de pamfletten gezien of gehoord van het nieuws. In een krant verscheen een artikel met de kop ,,Negergroepen bereiden busboycot voor’’. Op de maandag, de dag der dagen stond Coretta King voor dag en dauw op om te kijken hoe de actie zou verlopen. De eerste bus die ze voorbij zag komen was volledig LEEG. En dat gold ook voor de volgende exemplaren. De (blanke) politie controleerde overigens overal langs de routes. Volgens hen konden hun zwarte medemensen alleen maar uit de bussen blijven door geweld van anderen.

Vrijlating eisen voor Rosa Parks

Ondertussen was Rosa Parks die ochtend veroordeeld in de rechtbank. De hal van de rechtszaal was overigens afgeladen met gekleurde medemensen. Zij eisen dat Parks vrij zou worden gelaten, iets dat toch al was geregeld door er borg was betaald en zij op die voorwaarden weer naar huis kon.

Martin Luther King belegt een bijeenkomst over de boycot van het openbaar vervoer door gekleurde mensen

Toen dit gebeurd was, werd er verder onderhandeld door de verdere partijen en werd er een nieuwe organisatie opgericht, de Montgomery Improvement Assiciation (MIA). Er werd diezelfde avond weer een bijeenkomst belegd en iedereen die dat wilde mocht komen. King die inmiddels was uitgeroepen tot voorzitter schrok zich een hoedje toen hij bij de kerk aangekomen zag dat het hele gebouw was omsingeld. Niet door blanken, maar door zwarte mensen die allemaal bij de bijeenkomst wilden zijn. De menigte besloot die avond dat ze er genoeg van hadden om steeds als tweederangs burgers behandeld te worden. De boycot ging door. Eenvoudig was dit overigens niet voor de meeste mensen die volledig afhankelijk waren van het openbaar vervoer en veelal lagere banen hadden. Het goedkope busvervoer zorgde er namelijk voor dat zij iedere dag van en naar hun werk konden en nu ze dit weigerden betekende dat enorme problemen.

Enorme tegenwerking bij bussenboycot door zwarte mensen in de VS

Daarbij komt dat de actie op allerlei fronten werd tegengewerkt. Taxitarieven werden opeens aan minimale bedragen gekoppeld, in kranten verschenen verhalen die niet waar waren. Er werd soort carpoolidee in gevoerd om dat eerste probleem op te lossen. Gekleurde mensen uit diverse klassen moesten daarvoor echter wel een drempel over, want ook daar waren de onderlinge verschillen nog groot. Ondertussen verloren de busmaatschappijen per dag de inkomsten van tussen de 30.000 en 40.000 buskaartjes. Op 17 december, de bussen werden toen al 12 dagen geboycot, werden onderhandelingen hervat met de busondernemingen. Centraal daarin stond ondermeer dat de bedrijven in het vervolg zwarte chauffeurs zouden aannemen. De segregatie was vanzelfsprekend een ander heikel punt. In de eerste week van 1956 werd bekend dat de busmaatschappij op de rand van het faillissement stond. De zwarte bevolking werd steeds meer getergd door maatregelen die kant noch wal raakten. Iedere carpooler werd gevolg en zonder reden op de bon geslingerd. Kling die zelf ook mensen meenam in zijn wagen werd zelfs gearresteerd en in de cel gesmeten. Ook de bedreigingen waren niet van de lucht en er volgde zelfs een bomaanslag op het huis van King. De dominee werd vervolgens nog een keer in de cel gesmeten.

December 1956: de bussegregatie is voorbij

Op 9 maart 1956 vroeg president Eisenhower om een geheim rapport uit te brengen over de rassenkwestie. Op 4 juni 1956 deed een college van drie federale rechters een uitspraak in de segregatiekwestie. Met twee stemmenden tegen een veegden de rechters de verordeningen voor bussensegregatie in Montgomery van tafel als in strijd met de grondwet. Er werd wel direct hoger beroep aangetekend en de segregatiewetten bleven wel van kracht in afwachting van een uitspraak, maar de zwarte bevolking was enorm blij met deze uitspraak. Pas op 20 december 1956 kon King de zwarte bevolking meedelen dat het lopen voorbij was. De bussegregatie was door een uitspraak van het hooggerechtshof voorbij….