nieuws uitgelicht

Kunnen kunstmatige zoetstoffen diabetes veroorzaken

Voor ons consumenten is het zeer lastig te bepalen wat wij nu wel en niet moeten geloven. Naar kunstmatige zoetjes (een bekend voorbeeld is aspartaam) zijn er talrijke onderzoeken verricht. De onderzoeksresultaten zijn keer op keer alarmerend; zoetjes zouden slecht voor de gezondheid zijn en zelfs kankerverwekkend. Telkens weer worden deze aantijgingen echter door gezondheidsautoriteiten als Europese Voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) van de tafel geveegd. In 2014 hebben Israëlische onderzoekers de uitkomsten van een onderzoek gepubliceerd waaruit zou blijken dat kunstmatige zoetstoffen de suikerstofwisseling dusdanig zouden veranderen dat daardoor diabetes zou kunnen ontstaan. Welke gevolgen moet je uit dit onderzoek trekken, en is het nu wel of niet verstandig om zoetjes te blijven gebruiken?

Inhoud:

• De uitkomsten van het onderzoek naar de vraag of kunstmatige zoetstoffen diabetes kunnen veroorzaken
• De uitvoering van het onderzoek
• Experiment met muizen die antibiotica hebben gekregen
• Wat is er tegen dit onderzoek ingebracht?
• De mening van het Voedingscentrum
• Aspartaam veilig
• Aanvaardbare dagelijkse inname
• Conclusie
• Financiële belangen
• Kinderen

De uitkomsten van het onderzoek naar de vraag of kunstmatige zoetstoffen diabetes kunnen veroorzaken

De onderzoekers hebben ontdekt dat verschillende kunstmatige zoetstoffen de stofwisseling zo veranderen dat daardoor diabetes kan ontstaan. Dit gebeurt omdat deze zoetstoffen een slechte invloed hebben op de darmflora (simpel gezegd: de bacteriën die in je maag en darmen leven).

De uitvoering van het onderzoek

De wetenschappers deden in het water van de muizen drie populaire kunstmatige zoetstoffen (sacharine, sucralose en aspartaam). Nadat de muizen dit 11 weken te drinken hadden gekregen, was hun bloedsuikergehalte een stuk hoger dan dat van muizen die alleen water hadden gedronken of water met gewone suiker. Dit hogere bloedsuikergehalte houdt in dat het lichaam glucose (suiker) uit het bloed minder goed kan verwerken. En dit is een voorteken van diabetes.

Experiment met muizen die antibiotica hebben gekregen

Bij een tweede experiment kregen de muizen tevens antibiotica toegediend, als gevolg waarvan de darmbacteriën werden gedood. Omdat de darmbacteriën van muizen die zoetstof hadden ingenomen sterk leken op de darmbacteriën van muizen die dik waren geworden door te veel te eten, kon worden geconcludeerd dat de darmbacteriën een rol speelde bij de verhoging van de bloedsuikerspiegel.

Naast de muizen is ook met een groep van 400 mensen geëxperimenteerd. 4 van de 7 mensen kregen na een week zoetstoffen een hoger bloedsuikergehalte.

Wat is er tegen dit onderzoek ingebracht?

• Muizen zijn geen mensen.
• Sinds 1988 is bekend dat zoetstoffen de bloedsuikerspiegel van mensen met diabetes niet verhogen.
• Er was geen controlegroep; er hadden in het onderzoek dus ook mensen moeten worden betrokken die geen zoetstoffen namen.
• Kunstmatige zoetstoffen worden vooral door diabetici en zwaarlijvige mensen gebruikt, dus wat is de oorzaak en wat is het gevolg? (het bekende verhaal van de kip en het ei.)
• Uit een ouder onderzoek bleek dat mensen die kunstmatige zoetstoffen gebruiker sneller dik worden dan mensen die geen zoetjes gebruiken. Ook deze conclusie is niet onomstreden.

De mening van het Voedingscentrum

Als de onderzoeksresultaten kloppen, dan is dit onderzoek baanbrekend. Het rekent namelijk af met de op dat moment gangbare opvattingen over kunstmatige zoetstoffen.

Aspartaam veilig

Zo schreef het Voedingscentrum in 2014 letterlijk op haar website: "Aspartaam heeft ook geen effect op het bloedsuikergehalte en is dus geschikt voor mensen met diabetes."

Aanvaardbare dagelijkse inname

Het Voedingscentrum adviseerde verder: "Producten met E-nummers, zoals aspartaam, kun je veilig eten en drinken. Bij een normaal eetpatroon krijg je niet te veel aspartaam binnen. Om over de aanvaardbare dagelijkse inname heen te gaan, zou je meer dan 2,5 liter light frisdrank met aspartaam per dag moeten drinken. Om een gezondheidseffect te zien van de methanol die in het lichaam vrijkomt uit aspartaam zou je zelfs meer dan 36 liter light frisdrank met aspartaam per dag moeten drinken."

Conclusie

Er is veel verwarring rond kunstmatige zoetstoffen. Er zijn talloze onderzoeken verricht naar de effecten op onze gezondheid. Desondanks komt er maar geen eensluidend advies.

Financiële belangen

Sommigen opperen dat de grote financiële belangen die ermee gemoeid zijn hierbij een rol spelen. Jaarlijks gaat er namelijk veel geld om in de handel in zoetstoffen. Het is niet ondenkbaar dat de producenten van zoetjes zich daarom met hand en tand verzetten tegen elk onderzoek dat hun waren in een kwaad daglicht stelt.
Omdat er zoveel tegengestelde meningen zijn moet je voor jezelf uitmaken of je je gerust laat stellen door de voedingsinstanties.

Kinderen

Veiligheidshalve zou je kunnen overwegen om je kinderen geen producten te verstrekken waarin kunstmatige zoetstoffen zijn verwerkt, tenminste niet totdat er duidelijkheid komt over de gevaren van zoetstoffen. Als er tenminste ooit duidelijkheid over komt.
Het verdient de voorkeur om het gebruik van tafelsuiker te beperken, en dit af en toe te vervangen door natuurlijke zoetstoffen.

Lees verder

• Tien gezonde natuurlijke zoetstoffen, hun voor- en nadelen
• Voorkom dat je lichaam naar suiker verlangt
• Zout, suiker en vet worden ook wel een duivelstrio genoemd