nieuws uitgelicht

Verbod op bellen op de fiets

Wanneer je op een alledaagse dag eens om je heen kijkt op straat zie je ongetwijfeld minstens één iemand op de fiets een gesprek voeren met een mobiele telefoon. Sommige - slimme fietsers - doen dit met behulp van een koptelefoon. Maar het gros van de bellende fietsers voert het gesprek rustig met een hand aan het stuur en de andere hand met de telefoon in de hand aan het oor. Landelijk verkeersofficier Koos Spee geeft in augustus 2008 aan dat hij er graag een einde aan ziet komen. Koos Spee krijgt bij zijn Bureau Verkeershandhaving Openbaar Ministerie anno 2008 regelmatig klachten van automobilisten die enorm geschrokken zijn van bellende fietsers. Bellende fietsers letten minder goed op het overige verkeer, zijn minder goed geanticipeerd en belanden daarom soms zelfs op de motorkap. Onaanvaardbaar, volgens Koos Spee.

Multiple taken

De meesten van ons zullen zich pas bewust worden van hun aandacht en attentie limieten wanneer zij tegen de grens hiervan aanbotsen. Dit gebeurt meestal wanneer wij meerdere dingen tegelijk uitvoeren, die beiden veel van onze aandacht vergen. Het tegelijkertijd fietsen én bellen lijkt vrij eenvoudig, tot een van beide taken meer van onze aandacht vraagt, bijvoorbeeld wanneer er plotseling een verkeerwijziging optreedt. Natuurlijk kan je dan even aan de persoon aan de andere kant van de lijn vragen te wachten, maar die tijd heb je niet wanneer er plots een auto voor je neus opduikt die je nét niet gezien had omdat je vriendin je een sappige roddel over die knappe blonde stoot vertelt...

Bellen en fietsen tegelijk

Het correct uitvoeren van twee of meerdere taken doet een sterk beroep op onze mogelijkheid tot het switchen tussen meerdere taken. Hoewel je dit kan trainen door het veelvuldig oefenen en geschikte verwerkingsstrategieën te gebruiken zal je mogelijkheid tot gefocuste aandacht altijd lijden van de zogenaamde switch-kosten. Je hersenen hebben namelijk tijd nodig om van de ene taak naar de andere taak te switchen en dit gaat gepaard met tijdverlies voor de relevante taken.

Psychologische herstelperiode

Wanneer je van taak wisselt, hebben de neuronen in je hersenen een zogenaamde psychologische herstelperiode nodig. Dit houdt in dat de eerste stimulus een onderdrukkend effect heeft op het waarnemen van een tweede stimulus. De neuronen moeten zich weer herstellen van het richten van de aandacht op de eerste stimulus en kunnen daarom tijdelijk geen aandacht schenken aan een tweede stimulus. Hoewel dit maar om luttele seconden gaat kunnen die luttele seconden wel het verschil maken tussen die ene auto wél of niet zien.

Oefening baart kunst

Oefening baart inderdaad kunst wat betreft het uitvoeren van twee of meerdere taken tegelijkertijd. Het punt is alleen dat je die tijd niet hébt. Je kunt het je niet permitteren om te oefenen in het voeren van een gesprek met de mobiele telefoon en tegelijkertijd overzicht houden over de verkeerssituatie. Om dan nog maar niet te spreken van het onvermogen een van beide handen uit te kunnen steken wanneer je ergens een bocht om wilt slaan...

Verbod op bellen op de fiets?

Het lijkt er op dat Koos Spee een heel goed punt aangeraakt heeft met zijn gewenste verbod op fietsende bellers. Bellende fietsers zijn inderdaad verminderd toerekeningsvatbaar op de weg. De andere zijde van de medaille is echter: moeten we dan ook het fietsen met boodschappentassen in de hand verbieden? En het fietsen met je zoontje naar de stad, want ja, een heel groot deel van je aandacht is op zijn fietskunsten gericht. En het fietsen met een kletsende vriend op je bagagedrager?

Kortom, er zitten veel haken en ogen aan een algemeen verbod op fietsende bellers, en of het werkelijk haalbaar is en wenselijk is, is nog maar de vraag.